Voor de jaren 2021 en 2022 zijn forse tekorten begroot, en vanaf 2023 laat de begroting een klein positief resultaat zien. In onze bijdrage tijdens het raadsdebat noemden we dat een wankel evenwicht; we hebben een forse algemene reserve, dus kunnen daar wel een deel van inzetten voor een lopende begroting, maar op langere termijn is dat geen oplossing voor structurele lasten.
Bij de behandeling van de begroting gingen veel discussies over de lastenstijging binnen de jeugdzorg en de WMO. Vanaf 01-01-2015 hebben wij als gemeente veel extra taken van het Rijk erbij gekregen, terwijl er onvoldoende budget is meegekomen. Voor deze taken geven wij meer uit dan het door het Rijk gegeven budget. Tegelijkertijd zijn er maar weinig mogelijkheden voor de lokale overheid om daar invloed op uit te oefenen. Een van de oorzaken van de stijging van de kosten van huishoudelijke hulp is het per 01-01-2019 ingevoerde abonnementstarief; iedereen kan daarmee een beroep doen op huishoudelijke hulp via de WMO, voor een maximale eigen bijdrage van € 19 per maand. Het abonnementstarief is landelijk ingevoerd en als gemeente kan je dat niet wijzigen. GroenLinks heeft wethouder Walters aangemoedigd om flink te blijven lobbyen in Den Haag; daar is het probleem geschapen, en het Rijk dient ook een oplossing te vinden. Overigens is duidelijk dat het huidige kabinet dat niet meer gaat doen. Dergelijke vraagstukken worden ongetwijfeld onderdeel van de verkiezingen en de daaropvolgende coalitie-onderhandelingen in 2021.
Ook werd uitgebreid gesproken over de door het college voorgestelde verlaging van de norm voor het aanvragen van bijzondere bijstand. De norm was 130 %: met een inkomen tot 130 % van het minimum kunnen inwoners een beroep doen op een bijdrage van de gemeente in het geval van bijzonder noodzakelijk te maken kosten. Het college stelde voor om deze norm te verlagen tot 120 %, waarmee een besparing wordt gerealiseerd. Dankzij een amendement van GroenLinks is voor aanvragers van het kindpakket de norm van 130 % behouden. Het college had zelf al besloten dat dat ook geldt voor aanvragers van de regeling “chronisch zieken”.
Het college stelt voor om veel te investeren in de fysieke stad. GroenLinks steunt die voorstellen; het stationsgebied, Arenapark, 1221, locaties in de stad waar plannen worden ontwikkeld voor kwalitatief mooie invullingen, die ook recht doen aan de behoefte aan woningen, voor starters, doorstromers, Hilversummers van nu en morgen. Voor het al veel te lang braakliggende circusterrein worden in 2021 eindelijk plannen ontwikkeld.
Voor alle plannen die het college ontwikkelt geldt dat inwoners graag willen meepraten. Maar die participatie blijkt steeds opnieuw ingewikkeld. Als we terugkijken naar de discussies over het zogenoemde sleutelgebied, die rond de zomer 2020 zijn gevoerd, constateren we dat het soms erop lijkt dat inwoners tegenover de gemeente staan. En in een aantal gevallen is dat ook zo; de woningbouwbehoefte die er is staat haaks op het idee om Hilversum te behouden zoals het is. Als we daadwerkelijk onze bijdrage willen leveren aan het verkleinen van de woningnood in Nederland en in Hilversum zal onze stad veranderen. Onze woordvoerder Lex van Waarden pleit in zijn bijdrages voor een hoogbouwvisie voor Hilversum; laten we met elkaar nadenken waar we de hoogte in kunnen, op een kwalitatief hoogwaardige manier. Ook hoogbouw in Hilversum is een onderwerp waar Hilversummers graag over willen meepraten. Het college zal duidelijker moeten maken op welke manier meepraten kan en mag, om onduidelijkheden in een later stadium te voorkomen. Ons raadslid Peter Veenendaal bracht een motie in om het stationsgebied te verrijken met de herbouw van het verkeershuisje van Dudok. Zoals wel vaker het geval is bij goede ideeën werd het voorstel sympathiek, maar onuitvoerbaar genoemd. Ongetwijfeld een onderwerp dat een vervolg krijgt.
Over alle voorstellen die het college doet hangt onduidelijkheid. De onduidelijkheid van het corona-virus. Wat gaat de economie doen als en wanneer we het virus onder controle krijgen? En wanneer verwachten we dat? Hoe zal de arbeidsmarkt zich ontwikkelen en daaraan gekoppeld het aantal inwoners in Hilversum dat een beroep moet doen op WW of participatiewet? Zijn er voldoende middelen om die uitkeringsafhankelijkheid zo kort mogelijk te laten duren?
Die onzekerheid geldt voor alle gemeenten. Desondanks moet er een begroting worden vastgesteld door de raad. En dat is afgelopen woensdag ook gebeurd. Na twee zeer uitgebreide discussies over de verdeling van 270 miljoen euro (dat is het bedrag van de begroting van Hilversum) is de begroting voor 2021 vastgesteld.
Veel van de voorstellen die het college doet moeten verder worden uitgewerkt in plannen. Die worden ons in de loop van 2021 voorgelegd. Wij blijven de plannen van het college bekijken vanuit onze speerpunten: dragen de plannen bij aan een socialer, levendiger, duurzaam Hilversum? Dan zullen wij het college in het algemeen steunen. Gezien het wankele financiële evenwicht zullen wij dat op een kritische manier doen. Niet alleen bouwen wij immers de stad voor toekomstige generaties, ook de financiële huishouding van de gemeente dient in de toekomst in balans te zijn.
Als fractie blijven we ons daar ook in 2021 voor inzetten.